FPI
FPI: ભારતમાં, FPI એટલે કે વિદેશી પોર્ટફોલિયો રોકાણકારોએ વર્ષ 2024માં કુલ 1 લાખ 20 હજાર 598 કરોડના શેરનું વેચાણ કર્યું હતું.
શેર વેચીને ભાગી જતા વિદેશી રોકાણકારો આખા વર્ષ દરમિયાન ભારતીય શેરબજારને પરેશાન કરે છે. ભારતમાં, FPI એટલે કે વિદેશી પોર્ટફોલિયો રોકાણકારોએ કુલ 1 લાખ 20 હજાર 598 કરોડના શેરનું વેચાણ કર્યું હતું. આમ, FPIની દૃષ્ટિએ આ દાયકાનું બીજું સૌથી ખરાબ વર્ષ છે. વિશ્લેષકો માને છે કે વિદેશી રોકાણકારો હજુ પણ ભારતમાં રોકાણ કરવા પ્રત્યે સાવધ અભિગમ અપનાવી રહ્યા છે.
જ્યાં સુધી અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પની સ્થિતિ સ્પષ્ટ નહીં થાય અને ત્રીજા ક્વાર્ટરનો રિપોર્ટ આવે ત્યાં સુધી આ સ્થિતિ યથાવત રહેશે. જો કે, વિશ્લેષકો જૂન 2025 પછી ફરી ભારત તરફ વિદેશી મૂડીરોકાણના પ્રવાહની શક્યતા જોવા લાગ્યા છે. જો કે ચીનમાં નવા પેકેજની જાહેરાતને કારણે આ આશાને પણ શંકાની નજરે જોવામાં આવી રહી છે.
સપ્ટેમ્બરથી વિદેશી રોકાણકારો ભાગવાનું શરૂ કર્યું
ઓગસ્ટ સુધીમાં નિફ્ટી 26,200 અને સેન્સેક્સ 86 હજારની સપાટીએ પહોંચી રહ્યો હતો. પરંતુ સપ્ટેમ્બરમાં, જેમ જેમ વિદેશી રોકાણકારોએ તેમના શેર વેચવાની વિપરીત દોડ શરૂ કરી, શેરબજારમાં પાયમાલી શરૂ થઈ. બજાર નવથી 10 ટકા નીચે આવ્યું હતું. શેરના ભાવમાં ઘટાડાનો આ ટ્રેન્ડ હજુ પણ ચાલુ છે. નેશનલ સિક્યોરિટીઝ ડિપોઝિટરી લિમિટેડના ડેટા અનુસાર, વિદેશી પોર્ટફોલિયો રોકાણકારોએ રૂ. 1 લાખ 20 હજાર કરોડનું વેચાણ કર્યું છે.
માત્ર ઓક્ટોબર મહિનામાં જ રૂ.1 લાખ કરોડથી વધુનું વેચાણ થયું છે. જેના કારણે 27 સપ્ટેમ્બરથી નિફ્ટીમાં 10 ટકા સુધીનો ઘટાડો નોંધાયો છે. પરંતુ FPIના એક્ઝિટ પછી પણ સ્થાનિક રોકાણકારો બજારને ટેકો આપી રહ્યા છે. જે ભારતીય શેરબજાર માટે સારા સંકેત છે. તેથી, વિશ્લેષકો ભલામણ કરે છે કે રોકાણકારોએ લાંબા ગાળાના રોકાણ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરતી વખતે માત્ર ગુણવત્તાયુક્ત શેરો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવું જોઈએ.
ભારતીય કંપનીઓના ખરાબ પ્રદર્શનને કારણે પણ કટોકટી આવી
ભારતમાં FPI કટોકટી પણ ઘણી ભારતીય કંપનીઓની નબળી આર્થિક કામગીરીને કારણે આવી હતી. તેમની સ્થિતિ અસ્થિર બની રહી હોવાના ડરથી વિદેશી રોકાણકારોએ તે કંપનીઓમાં તેમના શેર વેચવાનું શરૂ કર્યું. અમેરિકામાં બોન્ડ યીલ્ડમાં વધારાને કારણે ત્યાંના રોકાણકારોનું આકર્ષણ પણ વધ્યું. એ જ રીતે ચીનની આર્થિક સ્થિતિમાં સુધારાને કારણે રોકાણકારોને તે દેશ ભારત કરતાં રોકાણ માટે વધુ યોગ્ય જણાયો. ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ રાષ્ટ્રપતિ બન્યા બાદ અમેરિકાની આગામી નીતિની ભારત પર નકારાત્મક અસર થવાની શક્યતાઓથી રોકાણકારો પણ ડરી રહ્યા છે.
