GST
GST કાઉન્સિલની 55મી બેઠક શનિવારે રાજસ્થાનના જેસલમેરમાં નાણાં મંત્રી નિર્મલા સીતારમણની અધ્યક્ષતામાં યોજાશે. આ બેઠકમાં ઘણી મહત્વની જાહેરાતો થઈ શકે છે. સૌ પ્રથમ, વીમા પ્રીમિયમ પર GST મુક્તિનો પ્રસ્તાવ હોઈ શકે છે. આ સિવાય મોંઘી કાંડા ઘડિયાળો, પગરખાં અને વસ્ત્રો પર ટેક્સ રેટ વધારવા અને બિન-આવશ્યક વસ્તુઓ માટે 35% ટેક્સ સ્લેબ લાવવા પર વિચારણા થઈ શકે છે. બેઠકમાં લગભગ 148 વસ્તુઓના દરોમાં ફેરફાર અંગે ચર્ચા થવાની શક્યતા છે.
વધુમાં, એવિએશન ટર્બાઇન ફ્યુઅલ (ATF), જે ઉડ્ડયન ઉદ્યોગના સંચાલન ખર્ચના મુખ્ય ઘટક છે, તેને GSTના દાયરામાં લાવવા માટે પણ વિચારણા કરવામાં આવશે. સ્વિગી અને ઝોમેટો જેવા ફૂડ ડિલિવરી પ્લેટફોર્મ પર GST દર હાલના 18% (ઈનપુટ ટેક્સ ક્રેડિટ સાથે) થી ઘટાડીને 5% (ઈનપુટ ટેક્સ ક્રેડિટ વિના) કરવાનો પ્રસ્તાવ છે.
ફિટમેન્ટ કમિટીએ (કેન્દ્ર અને રાજ્યોના ટેક્સ અધિકારીઓનો સમાવેશ કરીને) વપરાયેલ ઇલેક્ટ્રિક વાહનો તેમજ નાના પેટ્રોલ અને ડીઝલ વાહનો પરનો GST દર હાલના 12% થી વધારીને 18% કરવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે. આ વધારો જૂની નાની કાર અને ઇલેક્ટ્રિક વાહનોને જૂના મોટા વાહનોની સમકક્ષ બનાવી શકે છે. વધુમાં, GST વળતર સેસ પરના પ્રધાનોના જૂથ (GoM) ને તેનો અહેવાલ સબમિટ કરવા માટે જૂન 2025 સુધી છ મહિનાનું વિસ્તરણ મળે તેવી શક્યતા છે. વળતર ઉપકર શાસન માર્ચ 2026 માં સમાપ્ત થશે, અને GST કાઉન્સિલે સેસના ભાવિ અંગે નિર્ણય લેવા માટે કેન્દ્રીય નાણાં રાજ્ય મંત્રી પંકજ ચૌધરીની આગેવાની હેઠળ મંત્રીઓની એક સમિતિની રચના કરી છે.GST શાસનમાં, બિન-કરપાત્ર માલ પર 28% ટેક્સ ઉપરાંત વિવિધ દરે વળતર ઉપકર વસૂલવામાં આવે છે. સેસમાંથી આવક જે મૂળ રીતે GST લાગુ થયા પછી પાંચ વર્ષ માટે અથવા જૂન 2022 સુધી આયોજન કરવામાં આવી હતી.
આ બેઠકમાં સ્વાસ્થ્ય અને જીવન વીમા પર GST દર નક્કી કરવાનો મુદ્દો પણ મહત્વનો રહેશે. બિહારના નાયબ મુખ્ય પ્રધાન સમ્રાટ ચૌધરીની આગેવાની હેઠળની કાઉન્સિલ દ્વારા રચવામાં આવેલા પ્રધાનોના જૂથે નવેમ્બરમાં તેની બેઠકમાં ટર્મ લાઇફ ઇન્સ્યોરન્સ પોલિસી માટે ચૂકવવામાં આવતા વીમા પ્રિમીયમને GSTમાંથી મુક્તિ આપવા સંમત થયા હતા. આ ઉપરાંત વરિષ્ઠ નાગરિકો દ્વારા ચૂકવવામાં આવતા આરોગ્ય વીમા પ્રીમિયમને ટેક્સમાંથી મુક્તિ આપવાનો પણ પ્રસ્તાવ કરવામાં આવ્યો છે. વરિષ્ઠ નાગરિકો સિવાયની વ્યક્તિઓ દ્વારા ચૂકવવામાં આવતા રૂ. 5 લાખ સુધીના સ્વાસ્થ્ય વીમા પ્રિમિયમ પર GST મુક્તિ આપવાનો પ્રસ્તાવ પણ હોઈ શકે છે. જો આમ થશે તો કરોડો લોકોને રાહત મળવાની સંભાવના છે.
