Yojana
ભારત એક કૃષિપ્રધાન દેશ છે, તેથી સરકાર ખેડૂતોને સંતુષ્ટ રાખવા માટે સમયાંતરે વિવિધ યોજનાઓ શરૂ કરતી રહે છે. ઘણી વખત આબોહવા પરિવર્તન અને કુદરતી આફતોના કારણે ખેડૂતોને તેમના પાકના યોગ્ય ભાવ બજારમાં મળતા નથી. જેના કારણે ખેડૂતો તેમના પાકની ઉપજને લઈને ડરતા રહે છે. પરિણામે, સરકારને પૂરતા પ્રમાણમાં પાકનું ઉત્પાદન ન થવાની સંભાવના છે. આવી સમસ્યાઓથી બચવા માટે રાજ્ય સરકારે ભાવાંતર ભુગતાન યોજના શરૂ કરી છે.
આવી સ્થિતિમાં, ખેડૂતોને ભયમુક્ત પાક ઉગાડવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવા અને પાકની અછતને ટાળવા માટે, મધ્યપ્રદેશ સરકારે ભાવાંતર ભુગતાન યોજના શરૂ કરી છે, આ યોજના ખેડૂતોને તેમના પાક માટે લઘુત્તમ સમર્થન કિંમત (MSP) પર યોગ્ય કિંમત પ્રદાન કરે છે. તેમને આર્થિક લાભ આપવા માટે તેને શરૂ કરવામાં આવ્યું છે.
આ યોજના હેઠળ રાજ્યના ખેડૂતો પાસેથી લઘુત્તમ ટેકાના ભાવે ખરીફ, રવિ અને બરછટ અનાજ ખરીદવામાં આવે છે. આ પછી, સરકાર ખેડૂતોના બેંક ખાતામાં રકમ જમા કરે છે જેથી કરીને તેમને પાકની યોગ્ય કિંમત મળી શકે.
લાભ કેવી રીતે મેળવવો?
આ યોજનાનો લાભ મેળવવા માટે ખેડૂતોએ તેમની પ્રાથમિક કૃષિ સહકારી મંડળીમાં નોંધણી કરાવવી પડશે. આ સમિતિઓ છે જે ઘઉં અને ડાંગરની ઈ-પ્રોક્યુરમેન્ટ કરે છે. નોંધણી પછી, ખેડૂતો રાજ્યના સૂચિત કૃષિ ઉત્પાદન બજારોમાં તેમના પાકનું વેચાણ કરી શકે છે. જ્યારે ખેડૂતો તેમના પાકનું બજારમાં વેચાણ કરે છે, ત્યારે સરકાર લઘુત્તમ ટેકાના ભાવ અને બજારમાં વેચાયેલા પાકના દર વચ્ચેનો તફાવત ખેડૂતના બેંક ખાતામાં જમા કરે છે.
કયા પાકોનો સમાવેશ થાય છે?
શરૂઆતમાં આ યોજના ખરીફ પાકો માટે લાગુ કરવામાં આવી હતી, પરંતુ બાદમાં તેને રવિ અને બરછટ અનાજના પાક માટે પણ લાગુ કરવામાં આવી હતી. યોજના હેઠળ, નોંધાયેલા ખેડૂતોના પાકનું ઉત્પાદન અને વેચાણ ઈ-પ્રોક્યોરમેન્ટ પોર્ટલ પર નોંધવામાં આવે છે. પોર્ટલ પર નોંધાયેલી આ માહિતી મહેસૂલ વિભાગને મોકલવામાં આવે છે. આ પ્રક્રિયા પછી, અધિકારી ખરાઈ કરે છે કે ખેડૂતે કેટલી જમીનમાં કયો પાક વાવ્યો છે.
કેવી રીતે અરજી કરવી?
ભાવાંતર ચુકવણી યોજનાનો લાભ મેળવવા માટે, ખેડૂત પાસે નીચેના દસ્તાવેજો હોવા આવશ્યક છે:
ઈ-પ્રોક્યોરમેન્ટની નોંધણી
આધાર કાર્ડની નકલ
મોબાઇલ નંબર
બેંક ખાતું
નોંધણી માટે, ખેડૂતે http://mpeuparjan.nic.in વેબસાઇટ પર જવું પડશે. અહીં તમારે “ખેડૂત નોંધણી/અરજી શોધ” પર ક્લિક કરવું પડશે અને જિલ્લો, મોબાઇલ નંબર અથવા એકંદર ID નંબર દાખલ કરીને શોધ કરવી પડશે. આ પછી, ઇ-પ્રોક્યુરમેન્ટ પોર્ટલ પર નોંધણી કરી શકાય છે. વધુ માહિતી માટે, ખેડૂતો તેમની પ્રાથમિક કૃષિ સહકારી મંડળીનો સંપર્ક કરી શકે છે.
આ યોજના દ્વારા, મધ્યપ્રદેશ સરકાર ખેડૂતોને તેમની પેદાશોની વાજબી કિંમત પ્રદાન કરવા માંગે છે અને તેમને ઘટતા બજાર દરથી પણ બચાવવા માંગે છે. આનાથી ખેડૂતને આર્થિક લાભ તો મળશે જ, પરંતુ પાકની વાજબી કિંમત પણ સુનિશ્ચિત થશે.
