Online Gaming
Online Gaming Rules: ગુજરાત નેશનલ લો યુનિવર્સિટીએ ઓનલાઈન ગેમિંગ અંગે એક વિશેષ અહેવાલ રજૂ કર્યો છે અને ભારત સરકાર પાસે આ સંદર્ભે ખાસ માંગણી પણ કરી છે. ચાલો તમને તેના વિશે જણાવીએ.
Online Gaming: ઓનલાઈન ગેમિંગ આખી દુનિયામાં ખૂબ જ ઝડપથી ફેલાઈ રહી છે. ભારતમાં પણ તે ખૂબ જ ઝડપથી વિસ્તર્યું છે અને ચાલુ છે. આવી સ્થિતિમાં ઓનલાઈન ગેમિંગના કેટલાક ફાયદા અને કેટલાક ગેરફાયદા છે, જેના માટે સરકારી નિયમો બનાવવાની માંગ ઉઠવા લાગી છે.
તાજેતરમાં, ગુજરાત નેશનલ લો યુનિવર્સિટી (GNLU) દ્વારા રચવામાં આવેલી નિષ્ણાત સમિતિએ ઑનલાઇન ગેમિંગ માટે મજબૂત અને રાષ્ટ્રીય સ્તરે સુસંગત નિયમો બનાવવાની જરૂરિયાત પર ભાર મૂક્યો છે. આ સમિતિએ તેના અહેવાલમાં જણાવ્યું છે કે ભારતમાં ઓનલાઈન ગેમિંગ ઝડપથી વિસ્તરી રહ્યું છે, જે વપરાશકર્તાની સુરક્ષા અને નાણાકીય જોખમો સંબંધિત પડકારો ઉભી કરી રહ્યું છે.
આ અહેવાલની વિશેષતાઓ
નિષ્ણાત સમિતિના અહેવાલમાં જણાવાયું છે કે 2023માં ભારતમાં 568 મિલિયન ઓનલાઈન ગેમર્સ હતા અને 9.5 બિલિયનથી વધુ ગેમિંગ એપ્સ ડાઉનલોડ કરવામાં આવી હતી, જે વિશ્વમાં કુલ મોબાઈલ ગેમ ડાઉનલોડના 15 ટકા છે. ઝડપથી વિકસતા આ ક્ષેત્રમાં ઑનલાઇન ગેમર્સની સલામતીની ખાતરી કરવા માટે સંતુલિત નિયમનકારી માળખું એટલે કે એક નિયમનકારી સંસ્થાની જરૂર છે.
નિયમનકારી પડકારો
હાલમાં, વિવિધ રાજ્યોએ ઓનલાઈન ગેમિંગ માટે પોતાના કાયદાઓ બનાવ્યા છે, જેના કારણે કૌશલ્ય આધારિત ગેમિંગના અલગ-અલગ અર્થઘટન છે. ઉદાહરણ તરીકે, આંધ્ર પ્રદેશ, આસામ અને તેલંગાણાએ કૌશલ્ય આધારિત ગેમિંગ માટેની મુક્તિ દૂર કરી છે, જ્યારે નાગાલેન્ડ જેવા કેટલાક રાજ્યોએ ઓનલાઈન ગેમિંગને નિયંત્રિત કરવા માટે પોતાના કાયદા ઘડ્યા છે.
રાષ્ટ્રીય સ્તરે સતત નિયમનની જરૂર છે
નિષ્ણાત સમિતિનું કહેવું છે કે ઓનલાઈન ગેમિંગ માટે રાજ્યના વ્યક્તિગત કાયદાને બદલે રાષ્ટ્રીય સ્તરે એક નિયમનકારી સંસ્થા હોવી જોઈએ. રાષ્ટ્રીય સ્તરે સુમેળભર્યું નિયમન માત્ર ઓનલાઈન ગેમર્સની સુરક્ષાને સુનિશ્ચિત કરશે નહીં, પરંતુ ઓનલાઈન ગેમિંગ ઉદ્યોગને સ્પષ્ટતા અને સ્થિરતા પણ પ્રદાન કરશે.
સમિતિએ એવું પણ સૂચન કર્યું હતું કે નીતિ ઘડવૈયાઓએ એ સુનિશ્ચિત કરવું જોઈએ કે ઑનલાઇન રમનારાઓને સુરક્ષિત રાખવા માટે રચાયેલ નિયમનકારી પગલાં બંધારણ દ્વારા આપવામાં આવેલી કોઈપણ સ્વતંત્રતાનું ઉલ્લંઘન ન કરે.
સરકારી પગલાં
ઓનલાઈન ગેમિંગના મામલે ભારત સરકાર દ્વારા અત્યાર સુધી લેવામાં આવેલા પગલાઓ વિશે વાત કરતા, ઈલેક્ટ્રોનિક્સ અને ઈન્ફોર્મેશન ટેક્નોલોજી મંત્રાલયે ઈન્ફોર્મેશન ટેક્નોલોજી (મધ્યસ્થી માર્ગદર્શિકા અને ડિજિટલ મીડિયા એથિક્સ કોડ) નિયમો, 2021 (ઓનલાઈન ગેમિંગ નિયમો)માં સુધારા રજૂ કર્યા છે. એપ્રિલ 2023 માં. ગેમિંગને નિયંત્રિત કરવા માટે પગલાં લેવામાં આવ્યા હતા.
જોકે એક્સપર્ટ કમિટીનું માનવું છે કે આ નિયમોને વધુ સાતત્યપૂર્ણ અને મજબૂત બનાવવાની જરૂર છે. હવે જોવાનું એ રહે છે કે આવનારા સમયમાં ભારત સરકાર ઓનલાઈન ગેમિંગ ઈન્ડસ્ટ્રી માટે શું પગલાં ભરે છે.
