geo- political : હાલમાં વૈશ્વિક સ્તરે ચાલી રહેલા ભૌગોલિક-રાજકીય તણાવ સહિત તમામ આર્થિક ઉથલપાથલના કારણે ભારતના વેપાર પર પ્રતિકૂળ અસર થઈ રહી છે. સરકારી સૂત્રોએ સંકેત આપ્યો છે કે એપ્રિલ 2023 અને ફેબ્રુઆરી 2024 વચ્ચે કાપડની નિકાસમાં વાર્ષિક ધોરણે ઘટાડો જોવા મળ્યો છે. સૂત્રોએ નિકાસમાં ઘટાડા માટે આંતરરાષ્ટ્રીય માંગના અભાવ અને લાલ સમુદ્રના સંઘર્ષ જેવા ભૌગોલિક-રાજકીય પડકારોને જવાબદાર ગણાવ્યા છે.
વાસ્તવમાં, નિકાસ એ માંગ અને પુરવઠાની રમત છે અને તે ઓર્ડર ફ્લો, ઇન્વેન્ટરી અને શિપિંગ કન્ટેનર અને જહાજોની ઉપલબ્ધતા જેવા ઘણા પરિબળો પર આધારિત છે.
સૂત્રોએ વધુમાં જણાવ્યું હતું કે એપ્રિલ 2023 અને ફેબ્રુઆરી 2024 વચ્ચે રેડીમેડ ગારમેન્ટ્સની નિકાસ ઘટીને $13.05 બિલિયન થઈ હતી, જ્યારે ગયા વર્ષના સમાન સમયગાળામાં તે $14.73 બિલિયન હતી. આ જ સમયગાળા દરમિયાન, યાર્ન શિપમેન્ટનું મૂલ્ય $4.47 બિલિયનથી ઘટીને $4.23 બિલિયન થયું હતું જ્યારે જ્યુટની નિકાસનું મૂલ્ય $400 મિલિયનથી ઘટીને $310 મિલિયન થયું હતું. જો કે, ફેબ્રુઆરી 2024 માટેના પ્રારંભિક અંદાજો ફેબ્રુઆરી 2023ની સરખામણીમાં કાપડની નિકાસમાં 12% થી વધુનો વધારો દર્શાવે છે.
સરકારી સૂત્રોએ જાન્યુઆરી 2024માં કહ્યું હતું કે લાલ સમુદ્રના સંકટને કારણે બે ખાનગી શિપિંગ લાઇનની સેવાઓ બંધ કરી દેવામાં આવી છે. આના કારણે શિપમેન્ટની કિંમત લગભગ 20% વધી છે તેમજ ટર્નઅરાઉન્ડ ટાઈમ પણ લગભગ બે અઠવાડિયા વધી ગયો છે.
એક આંતર-મંત્રાલય પેનલે ચાલી રહેલા સંઘર્ષની અસરને પહોંચી વળવા વ્યૂહરચના અંગે ચર્ચા કરવા માટે ઘણી બેઠકો યોજી હતી. ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ ફાઇનાન્શિયલ સર્વિસિસ (DFS) ને નિકાસકારો અને શિપિંગ મંત્રાલયને વેપારના જથ્થા પર નજર રાખવા માટે ક્રેડિટ ફ્લો જાળવવા માટે કહેવામાં આવ્યું છે.
ભારતની અમેરિકામાં કાપડની આયાત સતત વધી રહી છે. આ વર્ષની શરૂઆતથી, ભારતે અમેરિકામાં રેકોર્ડ $8774 મિલિયનના કાપડની આયાત કરી છે. પ્રાપ્ત માહિતી અનુસાર, ચાલુ વર્ષમાં ચીને અત્યાર સુધીમાં 25213 મિલિયન ડોલરના કાપડની આયાત કરી છે. ચીને ડિસેમ્બર 2023માં $25192 મિલિયન અને જાન્યુઆરી 2023માં $31924 મિલિયનની આયાત કરી હતી. ભારત પછી વિયેતનામ અમેરિકામાં સૌથી વધુ કાપડ નિકાસકાર દેશ છે.
યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ નિકાસ માટે સૌથી વધુ પસંદગીનું સ્થળ છે.
યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ 27% હિસ્સા સાથે ભારતીય ટેક્સટાઇલ ઉત્પાદનોની નિકાસ માટે સૌથી પસંદગીનું સ્થળ છે. આ પછી યુરોપિયન યુનિયન (18%), બાંગ્લાદેશ (12%) અને સંયુક્ત આરબ અમીરાત (6%)માં નિકાસ થાય છે. હસ્તકલા નિકાસને બાદ કરતાં, ઓક્ટોબર 2022માં તમામ ટેક્સટાઇલ મૂલ્યોની RMG નિકાસ $988.72 મિલિયન હતી અને તે જ સમયગાળામાં $98.05 મિલિયનની કિંમતના હાથબનાવટની કાર્પેટ હતી. ઓક્ટોબર 2022માં કોટન યાર્ન/ફેબ્સ/મેડઅપ્સ, હેન્ડલૂમ પ્રોડક્ટ્સ વગેરેનું નિકાસ મૂલ્ય $719.03 મિલિયન હતું. ભારતમાં ટેક્સટાઇલ અને એપેરલ ઉદ્યોગ સાથે સંકળાયેલા કુલ 1,77,825 વણકરો અને કારીગરો ગવર્નમેન્ટ-ઇ-માર્કેટપ્લેસ (GeM) પર નોંધાયેલા છે.
