Labour Codes 2025: નવા શ્રમ સંહિતા પર તથ્ય-તપાસ: શું કામદારોના અધિકારો ખરેખર જોખમમાં છે?
સોશિયલ મીડિયા પર દાવાઓ ઝડપથી ફેલાઈ રહ્યા છે કે નવા શ્રમ સંહિતા કામદારોના ટ્રેડ યુનિયન બનાવવાના અધિકારને ખતમ કરશે અને હડતાળ પર કડક શરતો લાદશે. એવું પણ કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે દેશના 90% અસંગઠિત કામદારોને આ કોડના કાર્યક્ષેત્રમાંથી બાકાત રાખવામાં આવ્યા છે અને લઘુત્તમ વેતન અને સામાજિક સુરક્ષા અંગેની ખાતરીઓ પાયાવિહોણી છે. આ દાવાઓએ નોંધપાત્ર મૂંઝવણ ઊભી કરી હતી, જેના કારણે PIB ફેક્ટ ચેક ટીમને તેના X એકાઉન્ટ પર આ દાવાઓ સ્પષ્ટ કરવાની ફરજ પડી હતી.
PIB ફેક્ટ ચેક ટીમે તેની પોસ્ટમાં જણાવ્યું હતું કે સોશિયલ મીડિયા પર ફરતા દાવાઓ – કે નવા શ્રમ સંહિતા ટ્રેડ યુનિયનના અધિકારો છીનવી લે છે, હડતાળ પર કડક શરતો લાદે છે અને 90% અસંગઠિત કામદારોને બાકાત રાખે છે – સંપૂર્ણપણે ખોટા અને ભ્રામક છે. ટીમે સંયુક્ત કિસાન મોરચાના નામે ફરતા કથિત દાવાઓને પણ ખોટા ગણાવ્યા હતા.
PIB અનુસાર, નવા શ્રમ સંહિતા તમામ ક્ષેત્રોના કર્મચારીઓ પર લઘુત્તમ વેતન લાદશે, અને “રાષ્ટ્રીય ફ્લોર વેતન” સુનિશ્ચિત કરશે કે કોઈ પણ રાજ્ય આ લઘુત્તમ સ્તરથી નીચે વેતન નક્કી કરી શકશે નહીં. પહેલી વાર, સંગઠિત અને અસંગઠિત બંને ક્ષેત્રોના કામદારો – જેમાં ગિગ વર્કર્સ, પ્લેટફોર્મ વર્કર્સ અને ઘરેલુ કામદારોનો સમાવેશ થાય છે – ને વ્યાપક સામાજિક સુરક્ષા માળખામાં સમાવવામાં આવ્યા છે.
ટ્રેડ યુનિયન બનાવવાનો અધિકાર જાળવી રાખતા, તેમને ઔપચારિક “વાટાઘાટ પરિષદ” નો દરજ્જો આપવામાં આવ્યો છે, જે વાટાઘાટો અને પ્રતિનિધિત્વ માટે કાનૂની માળખાને મજબૂત બનાવે છે. વધુમાં, નવા નિયમોમાં અઠવાડિયામાં ચાર દિવસ 12 કલાકના કાર્ય સપ્તાહની જોગવાઈ છે, બાકીના ત્રણ દિવસ માટે ચૂકવણીની રજાઓનો વિકલ્પ છે, જે કાર્ય સુગમતાને પ્રોત્સાહન આપે છે.
