PSU Bank
PSU Bank: સરકાર દ્વારા લેવામાં આવેલા વિવિધ પગલાઓને કારણે જાહેર ક્ષેત્રની બેંકોની NPA સતત ઘટી રહી છે. જાહેર ક્ષેત્રની બેંકોની NPA સપ્ટેમ્બર 2024ના અંતે ઘટીને 3.12 ટકાના દાયકાના નીચા સ્તરે આવી ગઈ છે. માર્ચ 2018માં જાહેર ક્ષેત્રની બેંકોની ગ્રોસ એનપીએ 14.58 ટકા હતી. નાણા મંત્રાલયે ગુરુવારે આ માહિતી આપી. સરકારના ચાર ‘R’ પગલાં એટલે કે સમસ્યાની માન્યતા, પુનઃમૂડીકરણ, ઉકેલ અને સુધારાને કારણે NPAમાં ઘટાડો થયો છે. મંત્રાલયે જણાવ્યું હતું કે 2015 થી, સરકારે જાહેર ક્ષેત્રની બેંકો સામેના પડકારોનો સામનો કરવા માટે ચાર ‘R’ વ્યૂહરચના અપનાવી છે. આ હેઠળ, NPAની પારદર્શક ઓળખ, તેના નિરાકરણ અને બેડ લોનની વસૂલાત, PSBsમાં મૂડીનું રોકાણ અને નાણાકીય વ્યવસ્થામાં સુધારા માટે પગલાં લેવામાં આવ્યા હતા.
જાહેર ક્ષેત્રની બેંકોમાં મૂડી પર્યાપ્તતા ગુણોત્તર સપ્ટેમ્બર, 2024માં 3.93 ટકા વધીને 15.43 ટકા થયો, જે માર્ચ, 2015માં 11.45 ટકા હતો. જાહેર ક્ષેત્રની બેંકોએ 2023-24 દરમિયાન 1.41 લાખ કરોડ રૂપિયાનો અત્યાર સુધીનો સૌથી વધુ ચોખ્ખો નફો નોંધાવ્યો હતો, જે 2022-23માં 1.05 લાખ કરોડ રૂપિયા હતો. 2024-25ના પ્રથમ છ મહિનામાં આ આંકડો 0.86 લાખ કરોડ રૂપિયા હતો. છેલ્લા ત્રણ વર્ષમાં PSBs એ કુલ રૂ. 61,964 કરોડનું ડિવિડન્ડ ચૂકવ્યું છે.
મૂડી આધાર મજબૂત
નાણા મંત્રાલયે જણાવ્યું હતું કે, “જાહેર ક્ષેત્રની બેંકો નાણાકીય સમાવેશને વધારવા માટે દેશના દરેક ખૂણે તેમની પહોંચ વિસ્તારી રહી છે. તેમનો મૂડી આધાર મજબૂત થયો છે અને તેમની સંપત્તિની ગુણવત્તામાં સુધારો થયો છે. હવે તેઓ મૂડી માટે સરકાર પર નિર્ભર રહેવાને બદલે બજારમાંથી મૂડી એકત્ર કરવામાં સક્ષમ છે.” દેશમાં નાણાકીય સમાવેશને મજબૂત કરવા, 54 કરોડ જનધન ખાતાઓ અને વિવિધ મોટી નાણાકીય યોજનાઓ PM-મુદ્રા, સ્ટેન્ડ-અપ ઇન્ડિયા, PM – સ્વાનિધિ, પીએમ વિશ્વકર્મા હેઠળ, કોઈપણ ગેરેંટી વિના રૂ. 52 કરોડથી વધુની લોન મંજૂર કરવામાં આવી છે.
બેંક શાખાઓની સંખ્યા વધીને 1,60,501 થઈ
નાણા મંત્રાલયે કહ્યું કે મુદ્રા યોજના હેઠળ 68 ટકા લાભાર્થીઓ મહિલાઓ છે અને પીએમ-સ્વાનિધિ યોજના હેઠળ 44 ટકા લાભાર્થીઓ મહિલાઓ છે. સપ્ટેમ્બર, 2024માં બેંક શાખાઓની સંખ્યા વધીને 1,60,501 થઈ છે જે માર્ચ, 2014માં 1,17,990 હતી. 1,60,501 શાખાઓમાંથી 1,00,686 શાખાઓ ગ્રામીણ અને શહેરોમાં છે. નાણા મંત્રાલયના જણાવ્યા અનુસાર, માર્ચ 2024માં અનુસૂચિત વ્યાપારી બેંકોની ગ્રોસ ક્રેડિટ નોંધપાત્ર રીતે વધીને 175 લાખ કરોડ રૂપિયા થઈ ગઈ છે. તે 2004-2014 દરમિયાન રૂ. 8.5 લાખ કરોડથી વધીને રૂ. 61 લાખ કરોડ થયું હતું.
